گسترش بیرویه آموزش عالی در کشور همچنان ادامه دارد و نتیجه آن افزایش آمار دانشآموختگان بیکار است. مهمترین علت بیکاری نیز مرتبط نبودن رشتههای دانشگاهی با بازار کار و نیاز صنعت است. حسین نادریمنش، معاون آموزشی وزیر علوم با تایید تلویحی این موضوع در کرمان گفت: «اگر دانشجویان را خوب تربیت کنیم آنان خود کارآفرین میشوند».وی برای چندمین بار است که اینچنین سخن میگوید و بهطور صریح نگفته تربیت دانشجوی خوب برعهده چه سازمانی است، آیا وزارت علوم در این کار مهم نقشی ندارد.
دوصد گفته چون نیم کردار نیست
معاون آموزشی وزارت علوم، آذرماه سال89 نیز در حاشیه همایش معاونان آموزشی دانشگاهها در زاهدان گفت: فرصتهای شغلی منطقهای متناسب با خروجی دانشگاهها نیست. ضروری است برای جلوگیری از بیکاری دانشآموختگان دانشگاهی بین مراکز آموزش عالی و بخش صنعت (خصوصی و دولتی) تعامل بیشتری بهوجود آید تا هم بخشهای مختلف تولیدی از نیروهای متخصص و مرتبط بهرهمند شوند و هم از شمار بیکاران تحصیلکرده کاسته شود. جالب اینکه وی پس از گذشت یکسال باز هم سخنان پیشین خود را تکرار میکند و ظاهرا طی این یک سال هیچ تغییری در این زمینه
رخ نداده، البته بر تعداد دانشآموختگان بیکار یقینا افزوده شده است و چهبسا سال آینده نیز همین سخنان تکرار شود.
بحران لیسانسیههای بیکار جدی است
بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهی معضلی است که کشور ما با آن روبهرو است و به باور کارشناسان درصورت بیتوجهی، در آینده نه چندان دور به بحران اجتماعی تبدیل میشود.نرخ بیکاری دانشآموختگان در ایران براساس آمارهای ارائهشده از سوی مسئولان دستکم بین 10 تا 20درصد است و هیچ دستگاه یا وزارتخانهای هم خود را موظف به اشتغال این گروه نمیداند و هر یک دیگری را مسئول اشتغال دانشآموختگان معرفی میکند. وزارت علوم تاکنون بارها اعلام کرده وظیفه ما ارائه آموزش عالی است و اشتغال دانشآموختگان ربطی به ما ندارد؛ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم مسئولیتی نمیپذیرد.وزرای کار در دولتهای نهم و دهم تنها به انتقاد از روند آموزشی در وزارت علوم بسنده کرده و دانشگاهها را به مثابه «کارخانه تولید مدرک» قلمداد کردهاند اما هیچکدام ایجاد اشتغال برای فارغالتحصیلان دانشگاه را برعهده نمیگیرند یا قبول ندارند و البته هرازگاهی نیز نرخ بیکاری دانشآموختگان را در مقایسه با سایر گروهها اعلام کردهاند.برای مثال در اسفندماه89 شیخالاسلامی، وزیر کار سابق نرخ بیکاری فارغالتحصیلان نسبت به دیپلمهها را 20برابر اعلام کرده و پس از گذشت چند ماه و در مسند وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی این نرخ را 10برابر اعلام کرد.وی در اجلاس شورایعالی استانها گفت: «نرخ بیکاری در فارغالتحصیلان دانشگاهی، 10برابر نرخ بیکاری در دارندگان مدرک دیپلم و پایینتر است.»
متولی کیست؟
پرسشی که طی چند سال اخیر بیپاسخ مانده این است: متولی پذیرش دانشجو و آموزش آنان در کشور وزارت علوم است، همه مسئولان این دستگاه هم به مشکلات پیش از همه واقف هستند پس چرا برای رفع مشکلات چارهاندیشی نمیکنند و تنها به بیان مشکلات اکتفا کرده و همچنان در رشتههایی که بازار کار آنها اشباعشده دانشجو میپذیرند و برای رهایی کوتاهمدت از مشکلات میخواهند ظرفیت دورههای تحصیلات تکمیلی ارشد و دکتری را افزایش دهند؟ به هر روی این غده چرکین بهزودی سر باز میکند.